Plasenta Previa

Plasenta nedir?
Plasenta, gebelikte rahim iç duvarında oluşan , halk arasında bebeğin eşi olarak bilinen bir
organdır. Bebeğe göbek kordonu ile bağlanarak anne kanı ile bebek kanı arasında madde
alışverişini sağlar. Plasenta aracılığı ile anne kanından besin ve oksijen bebeğe geçerken, atık
maddeler ise bebek kanından anne kanına geçerek vücuttan atılır. Bu şekilde bebeği besleyen
ve koruyan plasentanın başka bir görevi de gebelik için önemli bazı hormonları salgılamaktır.
Gebelik boyunca çok önemli bir organ olan plasenta, doğumun ardından görevini
tamamlayarak rahim kasılmaları ile rahim duvarından ayrılarak vücuttan atılır.
Plasenta Previa nedir?
Normalde plasenta rahmin ön , arka, üst veya yan kısımlarında bulunabilir. Plasenta previa,
plasentanın rahim ağzını kapatacak şekilde, rahmin alt kısmında yerleşmesidir. Plasenta
previada plasenta rahim ağzını tamamen kapatıyorsa bebeğin doğum kanalı kapandığı için
normal doğum gerçekleşemez, tek doğum seçeneği sezaryendir. Plasenta previa yaklaşık 200
gebelikte 1 görülür.
Plasenta Previa Çeşitleri
Total plasenta previa : Plasenta rahim ağzını tamamen kapatır. Total plasenta previada
doğum sadece sezaryenle yapılabilir. Plasenta previaların yüzde 20 ‘ sini total plasenta previa
oluşturur.
Kısmi ( parsiyel ) plasenta previa : Plasenta rahim ağzını kısmen kapatır.
Marjinal plasenta previa: Plasenta rahim ağzının kenarındadır ama kapatmaz.
Alt segmente uzanan plasenta ( low-lying plasenta) : Plasenta rahim ağzını kapatmaz, plasent
previa değildir ancak rahim ağzına 2-5 cm uzaklıkta yerleşmiştir.
Plasenta Previa Neden Olur?
Plasenta previanın nedeni bilinememekle birlikte bazı faktörlerin plasenta previa riskini
artırdığı düşünülmektedir. Başlıca risk faktörlerini şu şekilde özetleyebiliriz:
Önceki gebelikte plasenta previa görülmüşse diğer gebeliklerde görülme riski de artmıştır.
Çok sayıda sezaryen geçiren hastalarda plasenta previa riski artar. Sezaryen sayısı arttıkça
plasentanın yanlış bir yere yerleşme ihtimali de artar.
Multiparite ( birden fazla doğum yapılmış olması) : Önceden doğum yapmış kadınlarda
plasenta previa daha sık görülür.

İleri anne yaşı
Geçirilmiş rahim ameliyatları ( miyom ameliyatları vb.)
Çok sayıda kürtaj geçirmiş olma
Çoğul gebelik : plasentanın geniş olması nedeniyle plasenta previa riskinin arttığı
düşünülmektedir.
Plasenta anomalileri
Sigara kullanımı
Plasenta Previa Nasıl Şikayetlere Neden Olur?
Plasenta previanın en karakteristik bulgusu aniden başlayan, ağrısız vajinal kanamadır. Bu
kanama genelde 28. gebelik haftasından sonra ortaya çıkar. Plasenta previa hastalarının yüzde
25’inde kanamaya erken doğum eylemi de eşlik eder.
Plasenta previada rahim genellikle yumuşak palpe edilir, hassasiyet görülmez.
Plasenta Previayı Klinikte Nasıl Tanırız?
Ultrason plasenta previa tanısı için en uygun yöntemdir. Doppler ile daha net incelenebilir.
Plasenta previa tanısı 24. haftadan sonra konulabilir. Hamileliklerde 2. trimesterda (2. üç
ayda) rutin yapılan ultrason muyenelerinde plasentanın rahim ağzına yakın olduğu sık
saptanır. Ancak hamilelik ilerledikçe rahim büyür ve plasenta yukarıya doğru çekilebilir. Bu
dönemde rahim ağzına yakın yerleşen plasentaların yüzde 90’ı gebelik miada ulaştığında (37.
hafta sonrası) rahim ağzından uzaklaşarak normal yerleştiği görülür. Bu nedenle 24. haftadan
önce konulan plasenta previa tanısı yanıltıcı olabilir.
Plasenta Previa Nasıl Riskler Taşır?
Plasenta previada anne ve bebek için en büyük risk kanamadır. Farkedilmemiş plasenta previa
vakaları kan transfüzyonu gerektirecek kadar kanayabilir. Bu kanama anne ve bebek hayatını
riske atacak boyutta olabilir, kanamanın durdurulamadığı durumlarda rahmin alınması bile
gerekebilir. Kanama plasenta previa hastalarında gebelik süresince ve doğumda görülebileceği
gibi doğumdan sonra da görülebilir.
Plasenta previa hastalarında plasentanın rahim duvarına yapışma bozuklukları (plasenta
akreata, inkreata, perkreata) diğer gebelerden daha sık görülür. Bu durumda da plasenta
doğum sonrası rahimden ayrılmayabilir ve ayrıldığında yine hayatı tehdit edecek miktarda
kanamaya neden olabilir. Bu plasenta previa hastalarında da rahmin alınması gerekebilir.
Plasenta previada hayatı tehdit edecek düzeyde olmasa dahi sık kanama atakları bebekte
gelişme geriliğine neden olabilir.
Plasentanın yerinin aşağıda olması nedeniyle plasenta previa hastalarında bebeğin anne
karnında yan duruş veya makat duruşta olma ihtimali de normal gebeliklerden daha fazladır,
bu bebek pozisyonları da doğum açısından daha riskli pozisyonlardır.
Plasenta previada erken doğum riski daha yüksektir, bu da beraberinde bebek için
prematürite (erken doğum) sorunlarını getirir.

Plasenta Previa Hastaları Nasıl Takip Edilir?
• Bahsettiğimiz tüm bu riskler nedeniyle plasenta previa olan gebeler daha sık aralıklarla takip
edilmelidir. Gebelik boyunca hiç bir sorun olmaya da bilir. Günümüzde plasenta previalı
gebelerin yüzde 75’i gebeliğini miada kadar (37.hafta) sürdürebilmektedir.
• Kanaması başlayan plasenta previalı hastaneye yatırılarak yakın takip edilir. Henüz miada
ulaşmayan. (37. haftadan küçük) gebeliklerde bebek henüz küçük olduğu için hekim için
doğum veya beklemeyi seçmek zor bir ikilemdir. Gebelik haftası, kanamanın şiddeti, anne
ve bebeğin durumuna bakılarak karar verilir. Plasenta previada erken doğurtulması bebek
açısından prematürite sorunlarına neden olsa da, beklenmesi de riskli olabilir.
• Kanamanın az olduğu plasenta previa hastalarında, bebek henüz yaşayabilecek haftada
değilse, hasta yakın takip edilerek bebeğin akciğerleri olgunlaşana dek beklenir. Gerekirse
tokoliz ( doğum eylemini durdurucu ilaçlar) veya kan transfüzyonu yapılabilir.Gebelik 24.- 34.haftalar arasında ise, erken doğum riski olduğu için akciğer olgunlaştırıcı iğneler
(celestone) de yapılır. Bu şekilde yakın takiple, anne ve bebeğin hayatını riske atmadan
gebelik miada (37.hafta) kadar sürdürülmeye çalışılır.
• Kanamanın çok olduğu plasenta previa hastalarında ise beklemek doğru değildir. Anne ve
bebeği korumak için doğum yaptırılırak annenin kanaması durdurulur.

Plasenta Previa Hastalarında Doğum
Plasenta previa marjinalis ( plasenta rahim ağzının kenarındadır ancak kapatmaz)
hastalarında bebek baş duruş pozisyonunda ise normal doğum denenebilir. Diğer tüm
plasenta previa hastalarında normal doğumla çok fazla kanama olacağı için sezaryenle
doğum gerçekleştirilir.
Aktif kanama varsa anne ve bebek için en doğrusu beklemeden doğumu gerçekleştirmektir.
Plasenta previada öncelikli amaç annenin durumunu stabil tutmaktır. Damar yolu açılarak
anneye sıvı desteği verilir. İhtiyaç olabileceği için birkaç ünite kan hazırda bulundurulur.
Kanama azalır veya durursa, annenin durumu stabil ise 36. haftadan erken gebeliklerde
doğum bir süre daha geciktirilebilir. Böylece bebeğin akciğer olgunlaşması için gerekli ilaçları
uygulamak için zaman kazanılabilir.
Plasenta Previa Hastasıyım , Nelere Dikkat Etmeliyim?
• Plasenta previalı gebelerin takip ve doğumunu mutlaka riskli gebelikler açısından deneyimli
bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı gerçekleştirmelidir. Plasenta previada doğum
yapılacak hastane 24 saat hizmet veren, ameliyathane ekibi her daim hazır olan, yoğun bakım
ünitesi ve kan bankası olan bir merkez olmalıdır.
• Plasenta previada kanama riski nedeniyle aşırı fiziksel aktivitelerden kaçınmalısınız.
Doktorunuz duruma göre yatak istirahati de önerebilir.
• Yine aynı nedenle plasenta previa hastalarında gebelik süresince cinsel ilişkiye girmek da
yasaktır.
• Plasenta previa hastalarında kanamaya neden olabileceği için kesinlikle vajinal muayene ve
vajinal ultrason yapılmaz . Bu nedenle başvurduğunuz kadın hastalıkları ve doğum
uzmanlarına plasenta previa olduğunuzu hatırlatmanız doğru olur.
• Sizinle aynı kan grubunda olan kişilerin listesini ihtiyaç halinde aramak için yanınızda
bulundurabilirsiniz.
• Kanamanız olursa hemen doktorunuza başvurmalısınız.